لبنیات و  کاهش خطر ابتلأ به دیابت

 دانشمندان دانشگاه هاروارد موفق به شناسایی یک مادۀ طبیعی در چربی مواد لبنی شدند که می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد. این ترکیب اسید چرب ترانس پالمیتولئیک است که در  شیر، پنیر، ماست و کره یافت می شود. این اسید چرب در بدن ما ساخته نمی شود و تنها از طریق مصرف مواد غذایی به بدن می رسد. نتایج این تحقیق در مجله ی Annals of internal Medicine (DEC 20, 2010) به چاپ رسیده است.

با این که مسئولین بهداشتی خوردن لبنیات کم چرب را توصیه می کنند اما اسید پالمیتولئیک ترانس در لبنیات چرب موجود است.

محققین دانشکده بهداشت عمومی هاروارد با بررسی 3736 فرد در طی 20 سال به ارزیابی فاکتورهای خطر ابتلأ به بیماریهای قلبی در بالغین مسن پرداختند. محققین با بررسی فاکتورهای خطر متابولیک نظیر غلظت قندخون، غلظت انسولین و میزان اسیدهای چرب خون شامل اسید چرب ترانس پالمیتولئیک  از سال 1992 تاکنون به بررسی میزان ابتلأ به دیابت در این افراد پرداختند. نتایج نشان داد در افرادی که میزان اسید پالمیتولئیک ترانس در آنها بالاتر است، غلظت کلسترول خون، مارکرهای التهابی، مقدار انسولین و حساسیت به انسولین آنها بعد از حذف سایر فاکتورها در مقایسه با افرادی که میزان اسید پالمیتولئیک در خون آنها پایین تر است، در وضعیت سالمتری قرار دارد. بالا بودن مقدار اسید پالمیتولئیک ترانس میزان خطر ابتلأ به بیماری دیابت را 60% کاهش می دهد.

دکتر مظفریان می گوید برای تأیید این نوع مشاهدات باید مطالعات وسیعتری در مقایسه با گروه کنترل وجود داشته باشد، اما اندازۀ عددی نتیجۀ بدست آمده بسیار تعجب برانگیز است. دکتر مظفریان معتقد است این تفاوت 3 برابری در میان افرادی که غلظت این اسید چرب در خونشان بالاتر است اهمیت مصرف این اسید چرب را نشان می دهد.

در مقابل اسیدهای چرب ترانسی که بصورت صنعتی درمقادیر کم در روغن های گیاهی هیدروژنه یافت می شوند با افزایش خطر ابتلأ به بیماریهای قلبی مرتبط هستند. تحقیقات نشان داده است اسید پالمیتولئیک ترانسی که بصورت طبیعی در لبنیات وگوشت یافت می شود با افزایش خطر ابتلأ به بیماری قلبی مرتبط نمی باشد.

در تحقیقات قبلی توضیح بیولوژیکی روشنی برای کاهش خطر ابتلأ به بیماری دیابت با مصرف محصولات لبنی وجود نداشت. این اولین باری است که ارتباط مصرف اسید پالمیتولئیک ترانس با کاهش خطر ابتلا به دیابت ارزیابی می شود. دکتر مظفریان می گوید: ما متعجب شدیم که این اسید چرب ترانس طبیعی که در چربی محصولات لبنی یافت می شود نقش بیولوژیکی نمونۀ سیس خود را یعنی اسید پالمیتولئیک سیس را بازی می کند، نوع سیس اسید پالمیتولئیک در بدن تولید می شود. در حیوانات آزمایشگاهی اسید پالمیتولئیک سیس حیوان را در برابر ابتلأ به دیابت محافظت می کند. متاسفانه با رژیم های غذایی مدرن، سنتز اسید پالمیتولئیک سیس در بدن به علت مصرف زیاد کربوهیدرات ها و کالری بیشتر ممانعت می شود و شاید بهمین علت تأثیر طبیعی محافظتی خود را در بدن اعمال نمی کند. ما متعجب شدیم که اسید چرب پالمیتولئیک ترانس می تواند به عنوان جایگزین نوع سیس بعضی از اعمال آن را انجام دهد.

با توجه به بزرگی اندازۀ کاهش خطر ابتلأ به دیابت (60%) می توان تأثیر محافظتی قوی مصرف این ماده را علیه ابتلأ به دیابت بخوبی مشاهده کرد. مرحلۀ بعدی آزمایشات تکمیلی و مداخله ای برای ارزیابی این اسید چرب به عنوان یک هدف دارویی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت است.

منبع: www.sciencedaily.com